“Kültür Çocuklaşıyor, Yetişkinlik Kavramı Ölüyor”

TikTok’ta patlayan “nostalji” akımları, oyuncak koleksiyonları ve dopamin odaklı içerik ekonomisi yetişkinliği yeniden tanımlıyor.

TikTok’ta Labubu oyuncakları dakikalar içinde milyonlarca görüntülenme alıyor; ancak bu furyanın ana kitlesi çocuklar değil, yetişkinler. Barbie filmi sırasında sinema salonları önünde bebekleriyle poz veren 30’larındaki izleyicileri, Disneyland’da sevdiği karakterle karşılaşınca gözyaşlarına boğulan yetişkinleri hatırlayın. Bir zamanlar çocuklara ait olan oyuncaklar, masallar ve kahramanlar bugün yetişkin kültürünün merkezinde.

Nostalji Endüstrisi: Duygu Tasarımı ve Satılan “Çocukluk”

Büyük markalar basit ama etkili bir gerçeği keşfetti: Yetişkinler, çocuklukta hissettikleri duyguları yeniden yaşamak için para ödemeye hazır. Renk paletlerinden mekân kokularına kadar pek çok detay, “sıcak nostalji”yi tetikleyecek şekilde tasarlanıyor. Lego’nun koleksiyon setleri, Hello Kitty gibi 50 yılı devirmiş karakterler ve retro oyunlar milyar dolarlık bir ekonomiye dönüşmüş durumda.

Sosyal medyada “çocukluğuma döndüm” etiketiyle paylaşılan videolar milyonlarca izleniyor. YouTube’da oyuncak kutusu açılış videoları, Instagram’da eski çizgi film kesitleri, TikTok’ta mikro anılar… Çocukluk, platformların en güçlü yakıtlarından biri haline geldi.

Yetişkinliğin Yüzeyselleşmesi

Dün bir ayrıcalık ve saygı göstergesi olan yetişkinlik; bugün yemek yapmak, fatura ödemek gibi günlük sorumlulukların “içerik”e çevrildiği, geçici bir performans gibi sunuluyor. Eğitim düzeyi yükselse de pratik yaşam becerileri ve sağduyu alanında hissedilir bir boşluk var. Dilimiz de değişiyor: tetiklenmek, toksik gibi kelimeler her şeyin üstüne yapıştırılan etiketlere dönüştü.

Eğlence tarafında ise dopamin makinesi gibi çalışan içerikler (ör. “her üç dakikada bir espri/efekt” beklentisi) tüketimi hızlandırıyor ama deneyimi sığlaştırıyor. Salondan “eğlendim ama boş hissediyorum” duygusuyla çıkmak gitgide sıradanlaşıyor.

Kaçışın Nedeni ve Bedeli

Ev sahibi olmak, aile kurmak, gelecek planı yapmak gibi yetişkin sorumlulukları ağırlaştıkça, güvenli hissettiren çocukluk dünyalarına sığınma arzusu güçleniyor. Ancak bu yalnızca bireysel bir tercih değil; arkasında platform stratejileri ve pazarlama kurguları var. Sonuç: daha az odaklanma, daha az sabır, daha yüzeysel yaşam. Üç saniyelik videolarla dünyayı anlatmaya çalışıyoruz; kültürel üretim hızlanıyor ama derinliği yitiriyor.

Bu yazıdaki gözlemler ve örnekler, konuyu çarpıcı biçimde ele alan TVNET’in ilgili videosundan faydalanılarak hazırlandı. Videoyu buradan izleyebilirsiniz: TVNET – yetişkin kültüründe “çocuklaşma” üzerine video.

Son Soru

Büyümekten kaçarken geleceğimizi kim inşa edecek?