Motosiklet üreten yerli firmamız var ama haberimiz yok: TT Custom Choppers

TT Motor AŞ 2005 yılında kurulmuş %100 yerli bir Türk firması. Her biri birbirinden özel, el yapımı, Avrupa Uygunluk Belgesi sahibi olabilmek için zorlu testlerden başarıyla geçmiş tamamen yerli motosiklet üretimi yapıyor. Bu motorlar tanınmış Hollywood yıldızları, zengin yabancı işadamları gibi alıcılara en düşüğü 35 bin Euro, en yükseği 100 bin Euro olan çeşitli fiyatlarla satılıyor.

Kurucu Tarhan Telli görsel tasarım ve iletişim mezunu, bir motosiklet ve otomobil tutkunu. 16 yaşından beri kurduğu“bir Türk markası oluşturmak” hayalini gerçekleştirmek için liseyi bitirdikten sonra tasarım üzerine lisans eğitimi aldı. Bu eğitimin yeterli olmayacağını düşündüğü için kendi ifadesiyle akranları hafta sonu gezmeye giderken kendisi sanayide vakit geçirmeye başladı.

Yurt dışı

Üniversiteyi bitirdikten sonra yapmak istediği işin yerinde eğitimini alabilmek ve kafasındaki sorulara cevap bulabilmek için Amerika’ya giden Telli “Motosiklet yapmak istediğimi söylediğimde herkes Amerikalılar yapar, biz yapamayız. Sen yaparsan senin motorunu kim neden alsın? dedi. Neden biz yapamayız? Onların bizden ne farkı var? Bunu görmek için gittim” diyor. Amerika’da 2.5 yıl boyunca “günlük 15 $ ödeyip” çalışan Telli oradakilerin de Türkler için benzer fikirlere sahip olduğunu gördü. “Onlar için tam bir Meksikalıydım üstelik bir de çalıştıkça para ödüyordum” diyen sabırlı motosiklet tutkunu eline arasıra paspas alma pahasına işin inceliklerine dair çok faydalı bilgiler öğrendi.

Türkiye döndükten sonra ilk iş olarak üç kişilik bir ekiple atölye kurdular ve bu mütevazi atölyede yerli motorsiklet üretmek için kolları sıvadılar. Çevreden gelen olumsuz sesler sürekli yükselse de yollarından vazgeçmediler. Yapacakları işin teknik zorluğundan ziyade etraflarındaki “Türk malı motoru kimse almaz, kimseye satamazsınız” imajıyla baş etmenin daha zor olduğunu ifade eden Telli ve arkadaşları tasarımı, elektrik tesisatı, boyası dahil motosikletin herşeyini bizzat yaparak geceli gündüzlü, zaman zaman yemek yeme fırsatı dahi bulamadan aç ve uykusuz çalışarak ilk üç motoru ürettiler.

Motorları vitrine koyup sergilediklerinde ilk başta kimseye bunların yerli üretim olduklarına inandıramadıklarını ifade eden ekip her motorun bir kişiselliği olduğunu belirtti. Öyle ki her motora ayrı bir isim veriliyor. Örneğin ilk motorlarının  adı “ir-nes”; Telli’nin en büyük destekçisi olan baba ve annesinin isimlerinin (İrfan ve Neslihan) birleşiminden oluşmuş. İkinci modelin ismi “Chopper”, üçüncüsünün ismi ise “Old School” olarak tercih edilmiş.

Motorlar üretildi, sırada ne var?

Üçlü ekip ilk motorlarını üretince asıl şimdi daha zorlu bir sürece girmek üzere olduklarını farketti. Ankara’ya gidip yerli motosiklet ürettiklerini ve trafiğe çıkarmak istediklerini belirten Telli, yetkililerden motorların trafiğe çıkabilmek için Avrupa Uygunluk Belgesi sahibi olmaları gerektiğini öğrendi. Bu belgeyi almak için 21 testlik zorlu bir yolculuğa çıkmaları ve hiç bir testten başarısız olmamaları gerekiyordu.

Başvuru yaptıkları 2006 senesinde Türkiye’de bu belgeyi verebilecek bir kurum olmadığı için ürettikleri motosikletlerle birlikte uçakla Almanya’ya giderler.

Testler esnasında stresten mide kanaması dahi geçiren Tarhan Telli ve ekibinin ürettiği motor bütün testlerden başarıyla geçti ve 6000 sayfalık uygunluk belgesini kucaklayıp memlekete döndüler. Fakat Almanya’ya dört motorla gitmelerine rağmen bütçeleri sadece bir motor için belge almaya yetmişti. Ailesinin desteğiyle diğer üç motor için de belge almaya çalıştıkları sırada Türkiye’ye getirdikleri motor için Sanayi Bakanlığına gerekli işlemleri yaptırmak için başvurduklarında bu kez “Tip Onay Belgesi” almaları gerektiğini  öğrendiler. Yani Almanya’dan aldıkları Avrupa Uygunluk Belgesi’ni Türkiye’de kullanılan “Tip Onay Belgesi”ne çevirmeleri gerekiyordu.

6000 sayfa için kaşe

Tip Onay Belgesi alabilmeleri için ellerinde bulunan 6000 sayfalık belgenin her sayfasına TüV kaşesi vurulması gerektiğini öğrenen Telli gerisin geri Almanya’ya dönüp artık ahbap olduğu sınav yetkililerinin her sayfaya kaşe vurmalarını sağladı ki ellerinde ve mevzuatlarında böyle bir kaşe dahi yoktu!

TüV: Technischer Überwachungsverein (Alm.) Technical Inspection Association (Eng.)  Alman Teknik Denetim Kurumu

Kaşeli belgeleri de Türk makamlarına ibraz ettikten sonra maalesef işleri bitmemişti. Bu kez motosiklet üretmek için “Avrupa Uygunluk Kod Numarası”na ihtiyacı olduğunu öğrenen ekip Alman TüV yetkililerini davet edip üç ay boyunca firmayı denetlemelerini sağlayıp bu aşamayı da başarıyla geçtiler.

İlk motosiklet ruhsatı

Üretim belgesi sahibi de olan Telli artık ilk motosikleti için fatura kesip ruhsat almak ister. Faturası ve uygunluk belgesiyle birlikte emniyete başvurulur. Talebi inceleyen yetkililer firmayı arayıp “Biz sizin markanızı bilmiyoruz? Siz nasıl böyle fatura kestiniz?” der. Durumu izah edip belgeleri gösterince emniyette de sorun kalmaz, hatta Türk markasıyla ruhsat vermenin sevincini yaşarlar. Tarhan Telli bu uzun badireden sonra artık kendi ürettiği, ruhsatlı motosikleti ile rahatça trafiğe çıkmaya hak kazanır.

Bizzat kendi ürettiği, markasına sahip olduğu, ruhsatını aldığı motosikleti ile turlayan Telli yaşadığı sevinçle gördüğü her polise onlar durdurmasa dahi ruhsatını gösterip sorgulatmış.

İlk Satış

Tarhan Telli için motorları üretmek elbette büyük bir başarı idi ancak başarının tamamlanabilmesi için onları satmak da gerekiyordu. Yurt dışı menşeili muadillerinin neredeyse üç katı pahalı olan yerli motorları kim alacaktı? Tek tük gelen müşterilerin “bunlar Amerikan ürünü, kimi kandırıyorsun” gibi sözlerinden çok rahatsız olan Tarhan yine çevresinden gelen “sen etiketleri Made in USA şeklinde yap, herkes alır” telkinlerini görmezden gelerek gerçek alıcıları, ürettiği motorun kıymetini bilecek kişileri bekledi.

İş adamı Onur Tahincioğlu ilk müşterileri oldu. Kendi ön tasarım çalışmasını yaptığı motosikleti sipariş verip 8 ay sonra beklediğinin de üstünde bir motosiklet sahibi olmuş oldu. Bu sırada ilk üretilen diğer 4 motosiklet de piyasada dolaştığı için birer ikişer tanınmaya ve siparişler gelmeye başladı. Artık ekibin büyümesi gerekiyordu. 3 kişiyle başladıkları firmaları 6, 9, 12 derken 33 kişiye ulaştı.

Sonraki hedef

Tarhan Telli sıradaki hedeflerinin ürettikleri motosikletlerdeki tek yerli olmayan unsur olan “motor” aksamının da artık Türkiye’de üretilmesi olduğunu ifade ediyor. Bu konuda çoktan çalışmalara başlamışlar bile.

Tarhan Telli’nin ürettiği bu harika motosikletleri İstanbul Mecidiyeköy’deki mağazada görebilirsiniz.