Dijital Yorgunluk Çocuklarda Başarıyı Düşürüyor

İstanbul Aydın Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Barış Yazar, uzun süreli ekran kullanımının çocuklarda dikkat dağınıklığı, uyku problemleri ve okul başarısında düşüşe yol açtığını belirterek aileleri dikkatli olmaya çağırdı. Dr. Yazar, dijital cihazların kullanım süresinin artmasıyla birlikte çocuklarda dijital yorgunluk vakalarının belirgin şekilde yükseldiğini ifade etti.

Dijital yorgunluğun, ekran ve teknoloji kullanımının uzun süre devam etmesiyle ortaya çıkan bir sorun olduğunu söyleyen Dr. Yazar, şu değerlendirmede bulundu: “Çocuklar ekran karşısında uzun süre kaldığında dikkat dağınıklığı, uyku düzensizliği, davranış problemleri, göz sağlığı sorunları ve okul başarısında düşüş görülebilir. Küçük yaş gruplarında bu durum ayrıca konuşma gecikmesi, sosyalleşme güçlüğü ve öğrenme problemleriyle de kendini gösterebilir.”

PANDEMİ SONRASI EKRAN SÜRELERİ KESKİN ŞEKİLDE ARTTI

Pandemi döneminin ardından dijital cihaz kullanımının tüm yaş gruplarında arttığına değinen Dr. Yazar, eğitimde tablet kullanımının yaygınlaşması ve sosyal medya tüketiminin artmasının dijital yorgunluğu daha görünür hale getirdiğini söyledi.

0–2 YAŞTA EKRAN YOK, 2–5 YAŞTA GÜNDE EN FAZLA 1 SAAT

Erken çocukluk döneminde dijital maruziyetin beyin gelişimini olumsuz etkilediğini vurgulayan Dr. Yazar, ailelere şu ekran süresi önerilerini aktardı: 0–2 yaş: Ekran maruziyeti olmamalı. 2–5 yaş: Günlük süre 1 saati aşmamalı. 5 yaş ve üzeri: Mümkün olduğunca 2 saatin altında tutulmalı. Bu sürelerin aşılmasının dil gelişimi ve öğrenme kapasitesi üzerinde kalıcı etkiler bırakabileceğine dikkat çekti.

GÖZ SAĞLIĞI VE DURUŞ BOZUKLUĞU RİSKİ ARTIYOR

Uzun süre ekran ışığına maruz kalmanın yalnızca bilişsel değil fiziksel sağlık açısından da tehlike içerdiğini belirten Dr. Yazar, çocuklarda göz kuruluğu, miyopi riski, odaklanma sorunları ve omurga eğrilikleri görülebileceğini söyledi.

20-20-20 KURALI YORGUNLUĞU AZALTABİLİR

Dijital yorgunluğu hafifletmek için uygulanabilecek basit yöntemlerden biri olarak 20-20-20 kuralını öneren Uzm. Dr. Yazar, her 20 dakikalık ekran kullanımından sonra 20 saniye boyunca en az 6 metre uzağa bakılmasının gözü rahatlattığını ifade etti. Ek olarak mavi ışık filtresi kullanımı, karanlık ortamda ekran izlenmemesi, yatmadan en az bir saat önce ekranın kapatılması ve çocuklarla daha fazla fiziksel aktivite yapılmasının önemli olduğunu vurguladı.

AİLELER MODEL OLMADAN ÇOCUKLARIN EKRAN ALIŞKANLIĞI DEĞİŞMEZ

Son olarak ebeveyn davranışlarının çocukların ekran kullanımını doğrudan şekillendirdiğini hatırlatan Dr. Yazar: “Çocuklar, yetişkinleri izleyerek öğrenir. Evde ekran kullanımını sınırlandırmak, birlikte zaman geçirmek ve kitap okuma saatleri oluşturmak en sağlıklı yöntemdir” diyerek ailelere çağrıda bulundu.