VR (sanal gerçeklik) teknolojisi kritik personel eğitimlerinde kaza riskini azaltıyor

VR (virtual reality / sanal gerçeklik) teknolojisi bilgisayar oyunu ve eğlence sektöründe göze çarpsa da aslında etkili bir öğretim aracıdır. Örneğin elektrik gibi hayati risk olan sektörlerde teknik personelin işe koyulmadan evvel elektrik ekipmanlarını tanımasına ve çalışanların gerçek yaşam senaryolarına hazırlanması sağlanabiliyor.

Bu teknolojiyle kontrollü bir ortamda olası durumlar simüle edilerek saha personeline uygulamalı eğitim verilebiliyor. VR eğitiminde kullanıcılara görsel, gerçek zamanlı, takip edilmesi kolay talimatlar verilerek yapılması istenen belirli görevleri doğru ekipmanlar ile istenilen işlem prosedürleri doğrultusunda yerine getirmesi sağlanabiliyor. Bu sayede eğitimi alan kişiler insan hatalarından kaynaklı oluşabilecek durumları da deneyimleyerek hayati bir risk almadan yanlış bir durumda başlarına neler gelebileceğini öğrenebiliyor.

VR eğitimleri bireysel olarak veya gruplar halinde de yapılabilmektedir. Kullanıcı gerçek dünyaya benzeyen ve hissedilebilen simüle edilmiş bir ortama yerleştirilmektir. Kullanıcı kafasını ve gözlerini araştırmak için hareket ettirebilir. Sanal uzayın kendisini çevrelediğini hisseder ve içindeki nesnelerle etkileşime girebilir. VR’da, simüle edilmiş nesneler gerçek dünyadaki gerçek nesneler gibi bir konuma sahiptir. Her yönden ele alınabilir, etrafında gezilebilir, duyulabilir, dokunulabilir, birçok duyusal yolla keşfedilebilir. Nesneler ayrıca özerk olabilir (özellikle başka insanlarsa) ve sanal karakterler ile etkileşime girebilir veya sesli komutlara cevap verebilir. 

Güvenliği artırır ve riski azaltır

Mühendis ve teknisyenler, hem günlük kullanımda hem de acil veya arıza durumlarında, gerçekleşmesi mümkün senaryolar ile ekipmanların nasıl kullanılacağını öğrenebilir. Böylece çalışanların arızaları önlemek ve ekipman sorunlarını hızlıca giderebilmek için hazırlılık düzeyleri artırılır. Çalışanlara ve ekipmanlara yönelik riskler azalır çünkü çalışanlar benzer gerçek dünya durumlarıyla karşılaştıklarında riski azaltmak için sanal dünyada belirli görevleri ele alma becerilerini geliştirmişlerdir.

VR sayesinde gerçek ortamda taklit edilmesi zor iş durumlarının simülasyonu oluşturulabilir. Örneğin tüm dağıtım-trafo merkezi 3D olarak modellenebilir. Bu, operatörlerin kolayca erişilemeyen durumlarda, örneğin zor erişime sahip elektrikli tesisler veya çalışılması tehlikeli ortamlarda eğitim yapabilmelerini sağlar.

Ekipman ve prosedürlere aşinalığı artırır

VR eğitimleri sayesinde teknik personelin bileşenleri ve özellikleri de dahil olmak üzere ekipmana aşinalığı artarken aynı zamanda iş becerileri de gelişir. Örneğin, operatörler kendilerini bir cihazla görsel olarak aşina olmak veya elektrik arızası durumunda elektrik tesisatının bir kısmını kapatmak için kullanmaları gereken izolasyon prosedürlerini öğrenmek için VR eğitimi kullanabilirler.

Dezavantajları

VR eğitiminin en öncelikli problemi gerekli donanım ve yazılımın nasıl kullanılacağını öğrenmek. Devamında dolaylı olarak bu teknolojinin sağlık ve güvenlik etkilerini öğrenmek ve yeni teknolojiyi bir kursa veya müfredata entegre etmek ve kullanmak için insanları motive etmek geliyor. Bütün bunlar bir maliyet ve zaman demek oluyor. Tüm yeni teknolojilerde olduğu gibi, bu sorunların her biri zaman geçtikçe sanal gerçekliğin eğitim dışındaki alanlarda yaygın olarak kullanılmasıyla azalacaktır.

Sanal gerçekliğin faydaları

• Bolca pratik yapmaya yarayan operatörler ve bakım personeli için gerçekçi ortamlar hazırlanabilir.
• Simüle edilen stres durumlarında hızlı ve doğru tepki verir.
• Acil durum kapatma gibi nadiren gerçekleştirilen, ancak güvenlik açısından kritik görevler için becerileri geliştirir.
• Çevrimdışı eğitim ortamlarından çalışma ortamına becerilerin transferini sağlar.
• Operasyonel prosedürlerin ve bireysel performansların güvenilir ve geçerli değerlendirmesi sağlanır.
• Vardiya ve operasyon yönetimi ile kontrol odasında, takım eğitimini ve iletişimi en üst düzeye çıkarır.
• Emekli olan deneyimli işgücünün yarattığı boşluğu doldurmak için çalışanların bolca pratik eğitimle deneyim sahibi olması sağlanır.

Ülkemizde bu tarz eğitimler veren yerli girişimlerden VR eğitimi hizmeti alınabilir.