Sanal evren ya da öte evren olarak tanımlanabilecek metaverse kavramı, dünya literatürüne 1990’lı yılların başında girmiş olmasına karşın, 2021 yılı ile birlikte teknoloji gündeminin en önemli konuları arasına girdi. Merkeziyetsiz bir internet deneyimi sunan blokzinciri teknolojisinin üzerinde inşa edilmiş metaverse, insanların sanal bir evrende etkileşime girebileceği bir gerçeklik sunuyor. Metaverse nedir, metaverse’e nasıl girilir gibi soruların yanıtları çok merak ediliyor. Metaverse ile ilgili bilinmesi gerekenleri açıkladık.
Metaverse kavramının ilk kullanıldığı yer bir bilim kurgu romanıdır. Neal Stephenson’ın 1992 yılında yayınlanan romanı Snow Crash’te, ilk kez metaverse sözcüğü kullanılmış oldu. Romanda metaverse, şehrin içinde seyahat edilebilen bir sanal evrendi ve orada yaşayanlar sanal evrenin istedikleri noktasına gidebiliyordu. Günümüzde konuşulan metaverse ise, blokzinciri üzerinde inşa edilmiş bir evrendir. Metaverse evreni, değiştirilemez, sansürlenemez bir yapıya sahiptir ve web3 cüzdanına sahip herkes bir metaverse evrenine adım atabilir. Tek bir metaverse’ten söz etmek mümkün değildir, zira farklı alanlara odaklanmış metaverse projeleri söz konusudur.
Sanal evren projeleri, henüz birkaç yıllık geçmişe sahip olması bakımından yeni sayılabilir. Metaverse evrenlerinde ne yapılabilir sorusunun yanıtı ise, projelere göre değişkenlik gösteriyor. Cüzdan aracılığı ile, kimi zaman VR gözlük gibi donanımlarla erişimin mümkün olduğu metaverse’de, kullanıcılar farklı etkileşimlere, deneyimlere adım atabilir. Her kullanıcının kendi avatarı ile temsil edildiği metaverse sosyal, finansal ve eğlence amaçlı olarak kullanılabilir. Günümüzde kullanılan metaverse evrenlerinde, aşağıdaki deneyimlere erişmek mümkün:
Metaverse evrenlerinde düzenlenen etkinlikler arasında spor, müzik etkinlikleri yer alıyor. Oyun odaklı projelerde, kullanıcılar metaverse üzerinden oyun oynama şansına sahip. Kısacası metaverse, internetin VR yorumu ile yeniden tanımlanmış bir versiyonu denebilir.
Yenilikçi internet teknolojisi metaverse, şimdiden milyonlarca kişiye ulaştı ve yakın gelecekte çok daha fazla kişi, metaverse’in bir parçası olacak. Peki metaverse yeni iş olanakları yaratacak mı? Metaverse, blokzinciri teknolojisi ile birlikte merkeziyetsiz bir sanal evren anlamına geliyor. Bu anlamda, metaverse’te birçok farklı iş grubu için yeni alanlar açılacak. Sanal evrenlerde, iş fırsatlarının ortaya çıkacağı alanlar şu şekilde olabilir:
Hem bireysel internet kullanıcıları hem de işletmeler için geniş bir alan sunan metaverse, fiziksel ve dijital hizmetlerin farklı yorumlarının yer alacağı bir alan olacak.
Sanal evren kavramı, kripto para dünyası ile yakından ilişkili. Bunun en önemli nedeni, blokzinciri teknolojisine dayanması. Bu nedenle, finansal teknolojiler ve metaverse arasında bir bağ bulunuyor. Meraverse dünyasında ön plana çıkan finansal deneyimlere bakıldığında, klasik bankacılık ve kripto para işlemlerinin metaverse’te yapılabilmesi söz konusu. Bununla birlikte, blokzinciri teknolojisinin avantajı ile, metavetse’te merkeziyetsiz finans protokollerine erişim de oldukça kolay. Bunlara en önemli örnekler içinde, play to earn, yani oyna kazan konseptli metaverse oyunları örnek verilebilir. Bu oyunlarda kullanıcılar oyun oynamanın yanı sıra aynı zamanda stake, swap ya da NFT tabanlı dijital öğelerin alım satımını yapabiliyor.
Metaverse kavramını, NFT’lerle çok yakından ilişkili. Her iki teknoloji de, blokzincirinde inşa edilmiş olmasından ötürü merkeziyetsiz yapıda. Metaverse içinde bir avatar, satın alınan bir dijital öğe NFT formatındadır. Bununla birlikte, metaverse evrenindeki arsalar da NFT formatındadır. Metaverse içinde bir arsa satın alan kişi, aslında arsanın NFT’sini satın almaktadır. NFT, hem dijital öğeleri cüzdana hızlı bir şekilde transfer etmek için kullanılır, hem de sahipliği doğrulaması açısından önemli. Bu nedenle, metaverse ve NFT kavramlarının popülerliğinin birlikte ilerleyeceği söylenebilir.
Sanal evrenler, merak uyandırıcı yapısı ile milyonlarca kişinin takip ettiği bir konsept. Metaverse ile ilgili en çok merak edilenler arasında ie, metaverse evrenine nasıl girileceği yer alıyor. Günümüzde farklı temalara sahip metaverse evrenleri mevcut. Decentraland ya da Roblox, popüler metaverse projeleri içinde öne çıkıyor. Bununla birlikte, günümüzde tamamlanmış sürüme sahip bir metaverse evreni yok. Mevcut projelerin birçoğu, ilk sürümünde denebilir. Gerçek bir VR deneyimine adım atmak ve metaverse’e girmek için, VR gözlük donanımı gerekli. Sanal gerçeklik gözlükleri içinde ise, Facebook’un sahip olduğu Oculus markasının modelleri tercih edilebilir. Sonrasında, metaverse’e girmek için aşağıdaki adımlar takip edilebilir:
Metaverse’e giriş öncesinde kripto cüzdanının hazır olması ve içinde kripto para olması önemli. Zira metaverse evreninde yapılan harcamaların tamamı kripto para üzerinden olmaktadır.
Metaverse ekosistemi henüz birkaç yıllık olmasına karşın, şimdiden birçok büyük proje faaliyete geçti. Metaverse projeleri içinde öne çıkan platformlar oyun ya da farklı konseptleri ile öne çıkıyor. Kripto para borsası üzerinden satın alınabilecek, günümüzde kullanıcı sayısı ve piyasa değeri bakımından en büyük projeler şu şekilde:
Metaverse alanında en iyi kripto para projelerine yatırım yapmak, uzun vade yatırımcılarının önemsediği bir konu. Metaverse coinleri içinde en geniş alternatifleri sunan Kucoin, bu anlamda öne çıkıyor. 700’den fazla coin’in listelendiği Kucoin borsası metaverse, NFT ve gaming alanında gelecek vaat eden ve GEM coin olarak ifade edilen birçok projeyi listeliyor. Kucoin’de en iyi metaverse projelerine yatırım yaparken, piyasanın en düşük komisyonu ile alım satım yapmak da diğer bir avantaj. 2017 yılında kurulan ve en büyük borsalardan olan Kucoin, yatırımcıların ücretsiz Trade Bot, yeni üyelikte 500 USDT bonus gibi avantajlardan faydalandığı bir borsa.
Metaverse’in teknoloji gündeminde ön plana çıktığı son birkaç yılda, basında en çok konuşulan konular arasında metaverse arsaları yer aldı. Özellikle Decentraland’ın ön plana çıktığı arsalar, teknik olarak bir NFT yatırımı olarak ifade edilebilir. Decentraland ve diğer evrenlerde, merkezi bir noktada satın alınan arsa, cüzdanda NFT tabanlı bir akıllı sözleşme olmasına karşın, diğer kullanıcılara satılabilmesi ve kiralanabilmesi ile bir yatırım modeli olarak öne çıktı. Metaverse ekonomisinin önemli bir parçası olarak gösterilen metaverse arsaları, sanal bir gayrimenkul piyasasının oluşmasını sağladı. Arsa satın almak için, ilgili sanal evrenin web sitesi üzerinden giriş yapıp, pazaryeri ya da harita üzerinden arsa fiyatlarını incelemek yeterli.
Teknoloji devleri, metaverse dünyasının en büyük oyuncuları arasına girmek için yarışıyor. Bunlardan biri de Facebook oldu. Facebook ile metaverse arasındaki ilişki öyle güçlü ki, şirketin adı META olarak değiştirildi. 2021 yılı içinde Facebook, metaverse için 10 milyar dolarlık yatırım yapması ile dikkatleri çekti. Şirketin kurucusu Mark Zuckerberg’ün beklentisi ise, ilerleyen dönemde metaverse kullanıcılarının sayısının 1 milyar doları geçeceği yönünde. Facebook dışında, teknoloji devleri arasında Microsoft da metaverse yatırımlarını sürdürüyor.
Metaverse, yenilikçi bir teknoloji modeli olarak, birkaç yıllık geçmişi ile çok genç bir alan olarak ifade edilebilir. Günümüzde, tam anlamıyla faaliyette bir metaverse evreni bulunmuyor. Analistler, gerçek bir metaverse için en az 5-10 yıllık bir zamana ihtiyaç olduğunu ifade ediyor. Bununla birlikte, kripto para piyasası ile yakından ilişkili olan metaverse için, Bloomberg raporları, 800 milyar dolarlık bir sektörün oluşabileceğine işaret ediyor. Sanal deneyimlere olan ilginin artması, VR ve 3D teknolojilerinin gelişmesi, metaverse için yeni bir alan yaratabilir. Oyun, finans ve sosyallik odaklı metaverse projeleri ilerleyen yıllarda geniş kitlelere hitap edebilir.
Power BI, iş dünyasında veri görselleştirme ve iş zekası çözümleri sunan en popüler araçlardan biri…
Togg T10X modelinin seri üretimden çıkışının 2. yıl dönümünde yeni rengi duyurdu: Ayder. Karadeniz'in eşsiz…
Araç sahipleri için otomobillerini dış etkenlerden koruma ihtiyacı, her geçen gün dahafazla önem kazanıyor. Bu…
Togg T10X araçlara yeni sürümle birlikte ADAS (Advanced Driver Assistant System / Gelişmiş Sürücü Asistan…
Birçok insan için araba sahibi olmak büyük bir hayaldir. Ancak, peşinat gerekliliği, bu hayalin gerçekleşmesini…
Kulaklık seçimi, müzik tutkunları ve gün içinde sıkça görüşme yapanlar için oldukça önemli bir konu.…