Apple’ın 4 silahşörü: iOS, tvOS, watchOS ve yeni adıyla macOS

Haftalardır büyük bir heyecanla beklenen 13 milyon kayıtlı geliştiriciyi yakından ilgilendiren, 5000 kişinin bizzat izlediği, milyonlarcasının internetten takip ettiği 27. WWDC (Dünya Geliştiriciler Konferansı) sonrasında hem geliştiricileri hem de kullanıcıları sevindirecek pek çok yenilikle karşı karşıyayız.

Artık Apple’ın bünyesinde -daha önceki yazılarda öngörüldüğü üzere- dört farklı platform için dört işletim sistemi mevcut. Kimisi henüz bir yılını doldurmamakla beraber bunlar zaten vardı fakat bir tanesinin ismi diğerlerine benzemiyordu. Önceleri Mac OS X, sonra OS X olarak tanıdığımız Apple’ın meşhur masaüstü işletim sisteminin yeni ismi diğer kuzenleri iOS, tvOS, watchOS‘a paralel şekilde macOS olarak güncellendi.

Apple’ın bu dört silahşörüne kısa başlıklarla göz atalım:

• watchOS
• tvOS
• macOS
• iOS

watchOS’de neler var?

Eylül 2014’de ilk kez duyurulan Apple’ın akıllı saati AppleWatch için geliştirdiği işletim sistemi watchOS’un üçüncü sürümünde şu özellikler ön plana çıkıyor;

• Uygulamalar 7 kat daha hızlı açılıyor.
• Uygulamalar arasında hızlı geçiş yapılabiliyor.
• iOS’daki gibi alt kısımdan yukarıya doğru kaydırıldığında kontrol merkezi çıkıyor.
• Scribble özelliği ile el yazısı ile mesaj gönderilebiliyor.
• Dock ekranında sağa-sola kaydırarak uygulamaların arasında geçiş yapılabiliyor.
• Spor aktivite bilgileri başkalarıyla paylaşılabiliyor.
• Breathe isimli yeni uygulamayla derin nefes egzersizleri daha kolay yapılabiliyor
• Acil durumlar için SOS araması yapılabiliyor. Bulunulan ülkenin acil servisine konum ve önceden belirttiğiniz sağlık bilginiz iletiliyor.
• Tekerlekli sandalye kullanıcıları için özelleştirilmiş aktivite takibi yapılabiliyor

tvOS’de neler var?

4. Nesil Apple TV’nin çıkışıyla tanıştığımız tvOS daha 7 ay öncesine kadar yoktu. “TV’nin geleceği uygulamalardır” vizyonunu sunumda bir kaç kere dile getiren Apple kayıtlı geliştiriciler sayesinde bu konuda oldukça ilerleme kaydetmiş. App Store’da Apple TV için 7 ayda toplam 6000 uygulama geliştirilmiş. Ayrıca 300 TV kanalı da Apple TV’de yerini almış bulunuyor.

Kısa kısa diğer başlıklar:

• iPhone artık Apple TV kumandası olarak kullanılabiliyor.
• Ücretli servislere tek tek kayıt olmak yerine Single Sign-on özelliği ile tek kayıtla birden fazla servise giriş yapılabiliyor.
• İyi bir ambiyans için için Apple TV’nin ekran arka planı siyah olabiliyor.
• Siri ile YouTube üzerinde arama yapılabiliyor.
• iOS cihazına indirilen uygulama Apple TV de için uygunsa otomatik kurulabiliyor.

macOS’de neler var?

Yazının başında da belirttiğimiz üzere Apple’ın masaüstü işletim sisteminin yeni adı artık macOS olarak değiştirildi. Böylece Apple bünyesindeki diğer işletim sistemleriyle paralel bir isme sahip oldu. Apple ayrıca her yeni masaüstü işletim sürümüne özel bir isim daha kullanmasıyla biliniyor. Lion, Leopard, Snow Leopard, Mountain Lion derken burada büyük kedi isimlerini bırakıp “mountain /  dağ” isimlerine geçiş yaptı. Mavericks, Yosemite, El Capitan ve en son olarak Sierra. Uzun lafın kısası Apple’ın masaüstü işletim sisteminin tam adı macOS Sierra (10.2).

macOS’da bizi bekleyen yeniliklere gelelim;

• Siri beklendiği üzere artık masaüstümüzde (Hey Siri! özelliğinden bahsedilmedi ama vardır diye tahmin ediliyor).
• Auto Unlock özelliği ile Apple Watch kolunuzdaysa masaüstünüzün ekran kilidi otomatik açılabiliyor.
• Universal Clipboard özelliği ile iPhone ya da iPad’inizde kopyaladığınız bir metni ya da fotoğrafı masaüstünüzde doğrudan yapıştırabiliyorsunuz.
• iCloud dosyaları için de iOS / macOS arasında kopyala yapıştır özelliği kullanılabiliyor.
• Birden fazla masaüstü bilgisayarlarınız arasında Desktop klasörünüz de iCloud üzerinden senkronize oluyor (iPhone / iPad için de geçerli).
• Eski dosyalar iCloud’a aktarılarak bilgisayarınızda yer kazanmanız sağlanabiliyor.
• Web üzerinden Apple Pay kullanılabiliyor. Ödeme onayı iPhone üzerinden TouchID ile ya da Apple Watch ile yapılabiliyor.
• Her uygulama için ekstra geliştirmeye gerek kalmadan sekme özelliği geliyor.
• Picture in Picture (PiP) özelliği ile videolar yalın halde diğer pencerelerin en önünde kullanılabiliyor.

ve son olarak iOS 10’da neler var?

10. sürümüne kavuşan iOS’da Siri yine ön planda tutulmuş. Bununla birlikte ekran tasarımlarında da önemli değişikliklere gidilmiş. Kilit ekranı baştan aşağı yenilenmiş. Bildiriler daha şık ve detaylı bir görünüme sahip olurken kontrol merkezi sayfalı bir yapıya bürünmüş. Messages uygulaması için de 3 kat büyük emojiler, animasyonlu el yazısı gönderme, üzerinde parmak gezdirince görülebilen üstü kapalı mesaj gönderme, tam ekran arkaplan animasyonları gibi pek çok yeni ve eğlenceli özellik eklenmiş. Invisible Ink ile yazdığınız mesajdaki emojiye uygun ifadeleri kolayca algılatıp tek tek dokunarak dilediğinizi emojiye dönüştürmek de mümkün.

iOS 10 için diğer yenilikler;

• Messages’da linkler fotoğraf/video ve özet içerek şekilde görüntüleniyor.
• Messages’da konuşma balonlarında Bubble Effects ile gümbür gümbür ya da uslu uslu gitmesini sağlayacak efektler kullanılabiliyor.
• Messages’da karşı tarafın konuşma balonlarının üzerine kalp veya emoji bırakılabiliyor.
• Mesajdaki metne göre takvim etkinliği oluşturma, mesajda bahsedilen kişinin email adresi gibi yardımcı bilgiler klavyede görüntüleniyor.
• iMessage’la entegre çalışabilecek uygulamalar yazılabiliyor.
• Siri ile entegre çalışabilecek uygulamalar yazılabiliyor.
• Harita üzerinden araç, restoran gibi rezervasyonlar yapılabiliyor.
• Harita üzerinde ilerlenirken yakındaki önemli noktalara olan mesafeler ayrıca detaylı listeleniyor.
• Haritada benzin istasyonu, restoran, kafe gibi aramalar yapılabiliyor.
• Genişletilmiş Home Kit desteği ile daha çok akıllı ev sistemleri üzerinde perdeleri kapatmak, garaj kapısını açmak, ışıkları yakmak gibi doğrudan kumanda sağlanabiliyor.
• Kilit ekranında sağ taraftan kaydırarak doğrudan kamera moduna geçilebiliyor.
• Kilit ekranındayken uygulamalarla daha geniş etkileşim sağlanabiliyor.
• Multilingual typing özelliği ile klavyede dil seçmeksizin farklı dilleri aynı anda kullanmak mümkün hale geliyor.
• iPad için Swift Playground uygulaması geliyor. Çocuklara programcılık öğretmeyi hedefleyen etkileşimli uygulamanın detayları burada.

Bu maddelerin dışında ayrıca belirtmek istediğimiz önemli bir değişiklik de Fotoğraflar uygulaması için geliyor.

Şöyle ki daha bugün yayınladığımız Kickstarter’da en çok yatırım toplayan Türk girişimi olan Monument’i Monument yapan ne kadar akıllı özelliği varsa hepsi artık Apple’ın Fotoğraflar uygulamasında var.

Neler bunlar?

• Fotoğrafları yüzlere göre isimlerle eşleştirip kategorize etme
• Fotoğrafları içerdikleri deniz kıyısı, dağ, plaj gibi öğelere göre kategorize etme
• Fotoğrafları harita üzerinde çekildikleri konuma göre kategorize etme
• Fotoğrafları tarihlere göre kategorize etme

Bütün bu kategorik yapılara Siri üzerinden “geçen sene çektiğimiz kayak fotoğraflarını bul” şeklinde erişmek mümkün. Hatta ilk gelen sonuç üzerinden devam edip “bunlar arasından içinde benim olduklarımı bul” diyerek konuşmayı sürdürebiliyorsunuz.

Apple sunumun sonunda iOS 10’u kısaca özetleyen”Hey Hi Hello” isimli hareketli bir klip yayınladı. Şimdiden 270 bin izlenme sayısına ulaşan 48 saniyelik klip yazının sonunda yer alıyor.

WWDC’de sunulan özelliklerin hemen hepsi geliştiriciler için bugünden itibaren erişilebilir durumda. Son kullanıcılar ise malesef son baharı beklemek zorunda.